Krwiodawstwo
Akcje krwiodawstwa w roku szkolnym 2023/24
18 września 2024 (środa).
20 listopada 2024 (środa).
19 marca 2025 (środa)
Opiekun: Artur Głowacki
Krwiodawcą może zostać każda zdrowa i pełnoletnia osoba, która waży minimum 50 kg i nie ukończyła 60. roku życia (dawcy pierwszorazowi).
Do punktu poboru krwi należy przyjść z dokumentem potwierdzającym tożsamość i zawierającym numer PESEL (dowód osobisty, legitymacja studencka, prawo jazdy, paszport). Ponadto, osoby, które wcześniej oddawały krew, powinny zabrać ze sobą legitymację Honorowego Dawcy Krwi.
Kto nie może oddawać krwi?
Zdyskwalifikowane są osoby:
- które chorowały na wirusowe zapalenie wątroby;
- nosiciele wirusa HIV i chorzy na AIDS;
- narkomani;
- utrzymujące kontakty seksualne z wieloma partnerami bądź partnerkami;
- pracujące na oddziałach chorób zakaźnych;
- u których stwierdzono: wady serca, chorobę niedokrwienną serca, stan po zawale serca, zaburzenia rytmu, zapalenie serca, niewydolność krążenia;
- z chorobami naczyń krwionośnych: miażdżycą znacznego stopnia, stanem po udarze mózgu, chorobami tętnic, nawracającym zapaleniem żył;
- z chorobami układu oddechowego: zapaleniem oskrzeli, czynną astmą oskrzelową, czynną gruźlica;
- u których stwierdzono choroby układu pokarmowego: przewlekłe biegunki, choroby wątroby, stan po resekcji żołądka;
- z chorobami układu moczowego i płciowego (z wyjątkiem kamicy nerkowej);
- chorzy na padaczkę, nerwicę wegetatywną, choroby psychiczne, organiczne choroby układu nerwowego;
- u których występują nawracające omdlenia bądź napady drgawkowe;
- chorujące na jaskrę;
- chorujące na przewlekłe choroby skóry (aktywne bądź nawracające);
- cierpiące na choroby układu immunologicznego;
- które są uodparniane krwinkami czerwonymi;
- u których stwierdzono obecność we krwi przeciwciał o istotnym znaczeniu klinicznym;
- cierpią na choroby gruczołów dokrewnych i zaburzenia przemiany materii: nadczynność i niedoczynność tarczycy, chorobę Cushinga, cukrzycę, dnę moczanową, chorobę Gravesa i Basedowa itp.;
- chorujące na nowotwory;
- z chorobami układowymi;
- z nabytą lub wrodzoną kiłą;
- cierpiący na choroby tropikalne, gąbczaste zwyrodnienie mózgu;
- chorujące na hemofilię.
Czasowo wykluczone są osoby:
- po szczepieniach ochronnych;
- które miały kontakt z zakaźnie chorym lub przebyły ostrą chorobę zakaźną (wykluczenie na 4 tyg. lub dłużej w wypadku: brucelozy, toksoplazmozy, gruźlicy, gorączki reumatycznej, zapalenia szpiku, rzeżączki, mononukleozy zakaźnej, malarii i boreliozy);
- kobiety w trakcie ciąży i po porodzie (6 mies.);
- kobiety karmiące piersią;
- kobiety podczas miesiączki i 3 dni po jej zakończeniu;
- na okres 7 dni po małym zabiegu chirurgicznym (usunięcie zęba, leczenie kanałowe itp.);
- na 24 godziny po wizycie u higienistki stomatologicznej;
- w ostrych chorobach układu oddechowego i pokarmowego (biegunka, zapalenie oskrzeli, zapalenie zatok), na czas leczenia i 2 tygodnie po ustąpieniu objawów;
- na miesiąc po powrocie z terenu, gdzie występują przypadki przeniesienia wirusa Zachodniego Nilu. W wypadku wystąpienia zakażenia – wykluczenie na 4 miesiące od dnia zakończenia leczenia (WNV występował m.in. w: Afryce Południowej i Zachodniej, Izraelu, Indiach, południowych Republikach Rosji, we Włoszech, USA, Kanadzie i Meksyku);
- z zapalnymi i uczuleniowymi chorobami skóry, z ostrymi uczuleniami i w okresie odczulania;
- ze świeżymi zmianami ropnymi, wirusowymi i grzybicznymi;
- na czas 5 dni po przyjęciu leków zawierających kwas acetylosalicylowy (Acard, Polocard, Sachol, Scorbolamid itp.);
- na okres minimum 2 tygodni po ustąpieniu objawów grypy, infekcji grypopodobnej i gorączki powyżej 38°C.;
- podczas stosowania leków, z wyjątkiem witamin oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy;
- na okres 2 tygodni po skończeniu antybiotykoterapii;
- na okres 5 lat po przebyciu kłębkowego zapalenia nerek, a w innych zapalnych chorobach nerek – po potwierdzonym całkowitym wyleczeniu;
- w przypadku astmy lub niewyjaśnionych duszności krew można oddać najwcześniej po 5 latach od pojawienia się ostatnich duszności bądź odstawienia leków.
Na okres 6 miesięcy wyklucza się osoby:
- po przetoczeniu krwi lub jej składników;
- po dużym zabiegu operacyjnym;
- po przeszczepieniu ludzkich komórek lub tkanek;
- po przypadkowym kontakcie błon śluzowych z ludzką krwią lub narzędziami nią zanieczyszczonymi;
- po wykonaniu tatuażu, piercingu, akupunkturze, depilacji kosmetycznej, zabiegach diagnostycznych;
- po badaniu endoskopowym;
- po pobycie w krajach Afryki Środkowej i Zachodniej oraz na terenach, na których występuje malaria lub inne choroby tropikalne;
- po pobycie w zakładzie karnym.
Jak przygotować się do pobrania krwi?
Do stacji krwiodawstwa należy przyjść wypoczętym, wyspanym i po lekkostrawnym posiłku. W ciągu 24 godzin przed oddaniem krwi trzeba wypić minimum 2 litry płynów. Przed pobraniem krwi nie wolno pić alkoholu (minimum przez 24 godziny). W punkcie poboru odbywa się także badanie lekarskie, a osoba chętna do oddania krwi musi wypełnić kwestionariusz.
Oddanie krwi
Istnieją trzy rodzaje oddawania krwi:
- oddanie krwi pełnej (450 ml) – trwa około 8-10 minut;
- oddanie płytek krwi (250 ml) – trwa około godziny;
- oddanie osocza (600 ml) – trwa około godziny.
Tuż po oddaniu krwi dawca może zostać w ośrodku celem regeneracji sił.
Co się dzieje po oddaniu krwi?
Każda osoba, która odda krew, otrzymuje posiłek regeneracyjny, zwolnienie z pracy na dzień, w którym oddała krew, a także bezpłatne wyniki badań, w tym: grupę krwi, morfologię oraz oznaczenie obecności markerów chorób zakaźnych przenoszonych przez krew (kiła, wirus HIV, WZW B i C). Ponadto osoby, które oddały krew, mogą skorzystać z ulgi podatkowej, odliczając wartość oddanej krwi od dochodu. Osoby, które wykonują zawody, jak: pilot, kierowca, operator dźwigu, maszynista, oraz te, które pracują na wysokościach, nurkują bądź uprawiają sporty wspinaczkowe, mogą do swoich zajęć powrócić po upływie minimum 12 godzin.
Jak często można oddawać krew?
Mężczyźni mogą oddać krew do 6 razy w roku, kobiety 4 razy w roku.
Przywileje Honorowych Dawców Krwi
Każdy honorowy dawca krwi, który oddał przynajmniej 6 (mężczyźni) lub 5 (kobiety) litrów krwi, otrzymuje tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” i może korzystać z różnego rodzaju przywilejów. Wśród nich m.in.:
- bezpłatne zaopatrzenie w leki podstawowe i uzupełniające do wysokości urzędowych limitów cen;
- korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej;
- w wielu miastach w Polsce zasłużeni honorowi dawcy krwi mogą bezpłatnie korzystać z przejazdów komunikacją publiczną – informacji o przywilejach należy szukać w regulaminie przewoźników;
- zniżki i ulgi w schroniskach, hotelach, sklepach i punktach usługowych. Mapa ulg znajduje się pod tym adresem: http://www.dawcomwdarze.pl
Gdzie można oddać krew?
Światowy Dzień Krwiodawcy
Informacja dla dawców po szczepieniu przeciw Covid-19
1. Po szczepieniu obowiązuje dyskwalifikacja czasowa od oddania krwi lub jej składników:
– 48-godzina w przypadku szczepionek firm Pfizer/BioNTech oraz Moderna,
– 14-dniowa w przypadku szczepionki firmy AstraZeneca oraz Johnson & Johnson.
2. W przypadku wystąpienia reakcji poszczepiennej – można oddawać krew lub jej składniki 7 dni po całkowitym ustąpieniu objawów tej reakcji.
Informacja dla dawców po przechorowaniu Covid-19
- Po przechorowaniu COVID-19 nie można oddawać krwi i jej składników przez 14 dni od uzyskania dwóch ujemnych wyników badania w kierunku RNA SARS CoV 2 lub 14 dni po ustąpienia objawów klinicznych lub po okresie nie krótszym niż 14 dni od zakończenia izolacji.
- Dawcy, którzy byli objęci kwarantanną, mogą oddawać krew lub jej składniki po okresie nie krótszym niż 14 dni od jej zakończenia.
- Kandydaci nie zaszczepieni mogą oddawać krew.
14 czerwca obchodzony jest Światowy Dzień Krwiodawcy. Data jest nieprzypadkowa, ponieważ w tym dniu, w 1868 roku urodził się Karl Landsteiner, któremu zawdzięczamy wyróżnienie trzech grup krwi. Ten austriacki profesor i lekarz w 1930 roku za swoje odkrycie otrzymał Nagrodę Nobla.
